Loading [MathJax]/jax/output/HTML-CSS/jax.js

ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΑΠΟ ΑΠΛΗ ΚΑΙ ΔΙΠΛΗ ΣΧΙΣΜΗ (Σύγχρονη φυσική)

ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΑΠΟ ΑΠΛΗ ΚΑΙ ΔΙΠΛΗ ΣΧΙΣΜΗ (Σύγχρονη φυσική)

Διάταξη:

  • Πηγή φωτός laser Ηλίου-Νέου (He-Ne) ακτινοβολίας 633 nm και μέγιστης ισχύος 1 mW
  • Μεταλλική Βάση
  • 2 φιλμ με απλή και διπλή σχισμή
  • Βαθμονομημένη Τροχιά
  • Βαθμονομημένη οθόνη

Διαδικασία πειράματος απλής σχισμής:

Τοποθετούμε στην μεταλλική βάση το φιλμ με την απλή σχισμή, εύρους α = 0,1 mm. Ευθυγραμμίζουμε την πηγή laser και την μεταλλική βάση, πάνω στην τροχιά, έτσι ώστε η ακτίνα του laser να προσπίπτει συμμετρικά πάνω στη σχισμή. Παρατηρούμε ότι στην οθόνη παρουσιάζονται φωτεινοί και σκοτεινοί κροσσοί.

double_slit

Εξήγηση:

Όταν μια ακτίνα φωτός προσπίπτει πάνω σε σχισμή εύρους α τότε εμφανίζεται το φαινόμενο της περίθλασης, σε οθόνη που απέχει απόσταση R από τη σχισμή. Σύμφωνα με την θεωρία η συνθήκη για την εμφάνιση ενός σκοτεινού κροσσού είναι asinϑ=mλ m=0,±1,±2±3

Για R>>a sinϑϑ=mλa και sinϑ=ymR οπότε ym=mλRa όπου ym η απόσταση του σκοτεινού κροσσού m τάξης από το κέντρο της εικόνας περίθλασης. Από τα δεδομένα της διάταξης μας, επαληθεύουμε το μήκος της σχισμής (για m = 1) ym=mλRaa=mλRyma=1633 109m175 102m1,1 102ma=0,1mm

Διαδικασία πειράματος διπλής σχισμής:

Τοποθετούμε στην μεταλλική βάση το φιλμ με τη διπλή σχισμή, εύρους   α = 0,1 mm η κάθε μια και απόστασης μεταξύ των σχισμών d = 0,5 mm. Ευθυγραμμίζουμε την πηγή laser και την μεταλλική βάση, πάνω στην τροχιά, έτσι ώστε η ακτίνα του laser να προσπίπτει ομοιόμορφα πάνω στη σχισμή. Παρατηρούμε ότι στην οθόνη παρουσιάζονται φωτεινοί και σκοτεινοί κροσσοί.

double_slit1

Εξήγηση:

Όταν μια ακτίνα φωτός προσπίπτει πάνω σε διπλές σχισμές, εύρους         α = 0,1 mm η κάθε μια και απόστασης μεταξύ των σχισμών d = 0,5 mmτότε εμφανίζεται το φαινόμενο της περίθλασης σε κάθε σχισμή και το φαινόμενο της συμβολής μεταξύ των ακτινών που φεύγουν από τις σχισμές, σε οθόνη που απέχει απόσταση R από τη σχισμή. Οι λεπτοί κροσσοί οφείλονται στη συμβολή των κυμάτων και οι πλατιοί κροσσοί οφείλονται στην περίθλαση των κυμάτων. Σύμφωνα με την θεωρία η συνθήκη για την εμφάνιση ενός φωτεινού κροσσού συμβολής είναι asinϑ=mλ m=0,±1,±2±3

Για d,a<<R είναι sinϑ=ymRym=mλRd. Από τα δεδομένα της διάταξης μας, επαληθεύουμε την απόσταση των σχισμών ym=mλRdd=mλRymd=4633 109m120 102m0,6 102md=0,5mm

f